Quantum of Science

Naučnici koji u Kini provode rutinsko praćenje sojeva gripe otkrili su da su svinje široko zaražene virusom koji može izazvati pandemiju. Uzeti su nazalni brisevi od preko 30 000 svinja iz 10 kineskih provincija te još 1000 briseva od svinja koje su imale simptome respiratornog obolejnja,  a rad je objavljen u PNAS pod naslovom " Prevalent Eurasian avian-like H1N1 swine influenza virus with 2009 pandemic viral genes facilitating human infection ". Soj, nazvan G4, genetička je mješavina tri soja. Među njima je virus H1N1 koji je izazvao pandemiju 2009. godine, zatim jedan soj koji je sličan sojevima nađenim kod evroazijskih ptica i jedna sjevernoamerički soj H1N1, koji ima gene ptičije, svinjske i ljudske gripe. Brisevima je identificirano 179 tipova virusa svinjske gripe, ali je G4 naročito interesantan  jer je potencijalno i najopasniji. Varijanta G4 posebno je zabrinjavajuća jer je njezina jezgra virus ptičje gripe - na koji ljudi nemaju imunitet - s segment

Suprotno kineskim naučnicima koji nedavno zaključili da asimptomatski slučajevi COVID-19 razvijaju manje antitijela , švedski naučnici s Karolinska su došli do toga da se i kod blagim i asimptomatskih slučajeva razvijaju COVID-19 specifične T-stanice. Rad je u preprintu i nosi naziv " Robust T cell immunity in convalescent individuals with asymptomatic or mild COVID-19"   Međutim, poređenje kineske i ove švedske studije je poređenje jabuka i krušaka jer su istraživane potpuno različite komponente imunog odgovora.  U ovom istraživanju, koje je još u preprintu, naučnici su obavili imunološke analize uzoraka od preko 200 ljudi, od kojih su mnogi imali blage ili nikakve simptome COVID-19. Studija je obuhvatila bolesnike Univerzitetske bolnice Karolinska i druge bolesnike i njihove izložene asimptomatske članove poroidca koji su se vratili u Stockholm nakon odmora u Alpama u martu. Uključeni su i zdravi davatelji krvi koji su dali krv tokom 2020. i 2019. godine i t

On February 11, 2016, the world and the scientific community was shaken by gravitational waves. This is, of course, only figuratively speaking, because on that date a team of four physicists announced that in September the previous year, the signature of two black holes colliding 1.3 billion light years away had been recorded.  While the discovery did not literally shake the Earth, the detection was, and is, extremely significant and confirmation of an important prediction in Einstein´s general theory of relativity. The gravitational waves were detected by LIGO or the Laser Interferometer Gravitational Wave Observatory, a multi-institutional gravitational wave experiment founded in 1984. The LIGO has two sites in the continental US, Hanford Site in Washington and Livingston, Louisiana. As of 2019, 50 gravitational waves have been detected by LIGO. In 2017, the Nobel Prize in Physics was awarded to Rainer Weiss, Barry Barrish and Kip Thorne for "decisive contributions to

Written by: Jelena Kalinić, biologist Conspiracy theories - thinking that an event did not occur and not accepting the simple, broadly held and scientifically based explanation for the occurrence, phenomenon or event - vary in their origin. For example, an opponent of NATO would perhaps be likelier to say that NATO and the United States control the climate with the help of HAARP (High-frequency Active Aural Research Program), while some would persist that some other means of technology held by unknown others control meteorological conditions. Suffice to say, a person belonging to either aforementioned group would be less willing to accept the scientific evidence that we, as a species, have affected the climate of our planet in such a way that it causes periods of unusual droughts, floods, storms, rainfall and would be less likely to accept that it is possible for any given year to show certain temperature fluctuations, deviating from the statistical norm. Whilst this may be a si

Luis Walter Alvarez bio je američki fizičar koji je 1968. dobio Nobelovu nagradu za fiziku za rad koji je uključivao otkriće mnogih subatomskih čestica koje imaju izuzetno kratak životni vijek i pojavljuju se samo u nuklearnim sudarima visoke energije. Alvarez je izumio radio pokazivač udaljenosti i smjera. Tokom Drugog svjetskog rata projektirao je sistem za slijetanje aviona i radarski sistem za lociranje aviona . Sudjelovao je u razvoju atomske bombe u Los Alamos Scientific Laboratory, Los Alamos, Novi Meksiko (1944.-45). Predložio je tehniku detonacije atomske bombe po tipu implozije. Kasnije je pomogao razviti komoru s vodikovim mjehurićima, koja se koristila za otkrivanje subatomskih čestica. Ovo istraživanje dovelo je do otkrića preko 70 elementarnih čestica i rezultiralo velikom revizijom nuklearnih teorija. Možda mnogima ime Luisa Alvareza neće buditi asocijacije, a nekima će prva asocijacija biti Alvarez hipoteza. Međutim, ova hipoteza - da je prije oko 66 miliona godin

Danas, većina nas živi u svijetu koji ne strahuje od dječije paralize, a nekada je to bila jedna od glavnih pošasti - ne baš bolest od koje se najviše umiralo, ali zasigurno bolest od koje se najvi[e strahovalo.  Zaboravili smo na ovu bolest, zahvaljujući vakcinama protiv poliomijelitisa. Za one koji nemaju predstavu kakva je to bolest, više informacija možete pročitati ovdje . Samo u nekim krajevima svijeta postoji divlji polio, ali zdravstveni radnici se bore s nizom nedaća da bi iskorijenili ovu opaku bolest.  Danas se koriste dva tipa vakcina protiv dječije paralize - oralna - OPV i to u tzv. bivalentnom obliku, s dva tipa virusa, a koja je atenuirana vakcina, što znači da sadrži živog ali oslabljenog uzročnike i inaktivna, koja sadrži mrtvog uzročnika, u sklopu petovalentne ili šestovaletne vakcine. U krajevima, poput naše regije, gdje ne cirkuliše divlji virus, daje se sada samo inaktivna - IPV vakcine protiv dječije paralize, recimo kao vakcina Pentaxim ili Hexacim

Izvor: Munch Museum, Oslo Svijetle žute nijanse koje su nekada bile tako upadljive na čuvenoj slici "Vrisak" (ili, još bolji prevod "Krik", norveški " Skrik ") norveškog ekpresioniste Edwarda Muncha postale su  s vremenom prigušene, manje jarke. Krivac za to su hemijske reakcije potaknute vlagom. Međutim, nauka može produžiti život umjetnosti.  Munch je slikao boje zalaska sunca naj jezerima žutom bojom koja sadrži sada izblijedjeli pigment kadmij sulfid. Letizia Monico i Costanza Miliani iz Izalijanskog nacionalnog istraživačkog vijeća u Perugiji te njihove kolege analizirali su verziju Vriska koja se nalazi u Munchovom muzeju u Oslu slikajući sliku svjetlošću različitih valnih duljina. Tim je također uzeo šest sitnih ljuskica boje i sondirao ih zračenjem. Analiza je otkrila kako je žuti kadmijum sulfid na slici djelomično pretvoren u druge kadmijumske spojeve koji su bjelkaste boje. Naučnici su izveli slične analize na uzorku kadmijum

Image: © Shutterstock Kada su počela istraživanja novog koronavirusa, SARS-CoV-2, uzročnika COVID-19, bilo je važno proučiti građu tzv. "spike proteina" - S-proteina, pomoću kojeg se virus vezuje na ACE2 receptore naših ćelija. Inače, proteini kojima virusi ove grupe - koronavirusi ulaze u ćelije se nazivaju spike, radi se o glikoproteinskim "šiljcima", a u eri pandemije, bilo je bitno što prije dešifrovati taj protein kod SARS-CoV-2.  Protein ima domenu koja se vezuje na receptore ACE2 i taj dio nazivamo Receptor-binding domain (RND). Antitijela koja bi neutrazirala virus ciljala bi na ovo mjesto na proteinu. Međutim, šta ako postoje i druga mjesta na ovom istom proteinu gdje se antitijela mogu vezati i tako neutralizirati virus? Naučnici iz Kine su pronašli da i vezivanje specifičnih antitijela na neka druga mjesta na S-proteinu dovodi do neutralizacije virusa.  Većina istraživanja antitijela na SARS-CoV-2 su se skoncentrisala oko RBD mjesta. 

Dosta ptica ispoljava osobinu spolnog dimorfizma, osobine u kojoj se mužjaci i ženke vidljivo razlikuju. Jedan od najupečatljivijih oblika spolnog dimorfizma je spolni dihromatizam, kada mužjaci i ženke imaju različitu boju perja. Tako, lako nam je razlikovati pjevca od kokoši, pauna od paunice, patka od patke. I kod onih vrsta kod kojih ne postoji razvijen spolni dimorfizam, često možemo naći znake ko je mužjak, a ko ženka: recimo, velike sjenice mužjaci imaju širu crnu površinu koja se proteže od prsa do repa. Tipično, mužjaci imaju jače izraženu boju.  Kod nekih vrsta, pak, ne možemo tek tako lako razlikovati mužjake od ženki - golubovi, dosta grabljivica, poput sokola, jastreba, orla i sove.  Međutim, zanimljivo je proučavati odakle pticama ova osobina spolnog dihromatizma. Naučnici iz Portugala i SAD su dali svoje viđenje ovog problema u Science u junu 2020.  Boja perja ovisi o prisutnosti određenih pigmenata, a sintezu pigmenata kontrolišu geni. Dakle, potrebno je

Written by: Jelena Kalinić, biologist Pseudoscience consists of statements, beliefs or practices that are claimed to be both scientific or factual but are incompatible with the scientific method. Pseudoscience takes the position that official science, namely the scientific community, does not accept the "knowledge" of pseudoscience simply because it is not ready for it and due to the fact that science is seen to be   close to the governing structures and that almost every scientific innovation and epochal change has often at first been ridiculed. Yes, the theory of evolution was at first ridiculed as has been the case for numerous other generally accepted scientific theories. However, reasoning by analogy is perhaps not the best way to reach a   conclusion, but it remains one of the easiest and fastest. Proponents of pseudo-scientific theses often quote the German philosopher Arthur Schopenhauer, who said that the truth always goes through three stages; at first it is